Δευτέρα 28 Δεκεμβρίου 2015

Φωτογραφίες της "παλιάς" Τραπεζούντας από ένα τουρκικό βίντεο

Το λιμάνι. Έτσι ήταν και "τότε" που έφυγαν!

Όταν η προμετωπίδα "ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΟ" υπήρχε ακόμη

Εκκλησία και Σχολείο δέσποζαν στο παραλιακό μέτωπο

Μεγαλοπρεπής η Μητρόπολη


Η αυτοκρατορική Αγία Σοφία

Ειδυλλιακή άποψη της Αγίας Σοφίας 

Η Αγία Σοφία εκεί ψηλά!

Πηγή: pontos-news.gr

Σάββατο 26 Δεκεμβρίου 2015

Κάλαντα του Πόντου με αναφορά στα ψηλά βουνά της Κρώμνης. Το βρήκαμε στο pontosandaristera.wordpress.com


Πηγή της εικόνας: http://terra-pontus.blogspot.gr/

Τα Κάλαντα του Πόντου
Του Σκλάβου το καράβι

Τρεις καλογέροι απ’ του Μελά και τρεις του Βαζελώνα,
Καράβι βάζουν στα σκαριά με το «Χριστός γεννάται».
Κι «αρχιμηνιά κι αρχή χρονιά» στη θάλασσα το ρίχνουν.
Βάζουν κι ένα ρωμιόπουλο, λεβέντη καπετάνιο.
Το Ρίζε βάλλει τ’ άρμενα, τα Σούρμενα τα ξάρτια,
ο Όφις και η Τρίπολη μουτζόπουλα και ναύτες.
Η πλούσια η Αργυρούπολη ασήμι και χρυσάφι,
και την ευχή του γένους μας τη δίνει η Τραπεζούντα.
Η Ζύγανα συννέφιασε και ο Ταύρος εχιονίστη,
της Κρώμνης τα ψηλά βουνά τρανή αντάρα έχουν.
Μα η δόλια η Μαύρη Θάλασσα γαλήνεψε ως πέρα,
για να περάσει ατράνταχτο του Σκλάβου το καράβι…
– Δώστε κι εμάς τον κόπο μας ό,τι είναι ορισμός σας
κι ο Άγιος Βασίλειος να είναι βοηθός σας.
https://pontosandaristera.wordpress.com

Κυριακή 20 Δεκεμβρίου 2015

Ψάχνοντας στο πολύ ωραίο μπλογκ tamozakia.blogspot.gr βρήκαμε έναν τίτλο του 1925 με την υπογραφή του Σπύρου Αδ. Παπαδόπουλου ως Διευθυντή του σχολείου Ινελή (Ανατολικού)

Πηγή: tamozakia.blogspot.gr

 
Σπύρος Παπαδόπουλος δάσκαλος από την Κρώμνη (+Ανατολικό Πτολεμαΐδας 1939)

Το ντοκουμέντο αυτό αποτελεί ένα από τα ελάχιστα αποδεικτικά του περάσματος του παππού μου από τη ζωή. Δυστυχώς στην Κατοχή το σπίτι του, με όλα του τα υπάρχοντα, κάηκε από τους Γερμανούς.

Τρίτη 15 Δεκεμβρίου 2015

"Μικρά Ασία. Ένας οδυνηρός μετασχηματισμός (1908-1923)". Νέο βιβλίο του Βλάση Αγτζίδη από τις Εκδόσεις Παπαδόπουλος.


Τα γεγονότα που συνέβησαν κατά την περίοδο της κατάρρευσης της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και της διαδικασίας μετασχηματισμού της (1908-1923) προκαλούσαν πάντα μια αμφιθυμία. Η συνειδητή άρνηση και η επιλεγμένη σιωπή καθόρισαν τις προτεραιότητες της ιστορικής επιστήμης, ακόμα και της τέχνης. Ο ελληνισμός της Ανατολής και η καταστροφή του δεν αποτέλεσαν μέρος των νεοελληνικών επιστημονικών προτεραιοτήτων. Το βιβλίο αυτό εκφράζει την ανάγκη να παρουσιαστεί η διαδικασία μετάβασης από την πολυεθνική Οθωμανική Αυτοκρατορία στην εποχή του έθνους-κράτους και να αποσαφηνιστούν αδιερεύνητα στοιχεία της ιστορίας…

Σάββατο 12 Δεκεμβρίου 2015

Ξημερώνει η γιορτή του Αγίου Σπυρίδωνα και θελήσαμε να ξαναθυμηθούμε το δάσκαλο από το Λυκάστ της Κρώμνης Σπύρο Παπαδόπουλο, παππού μου εκ μητρός. (Η δημοσίευση αυτή είναι αντιγραφή από σχετικό άρθρο του Π. Μωυσιάδη στην Ποντιακή Εστία)










































Ο Παπαδόπουλος Σπύρος του Αδάμ ( το γένος Ακριτίδη) γεννήθηκε το 1879(;) στην ενορία Λυκάστ της Κρώμνης και πέθανε στο Ανατολικό Πτολεμαΐδας το 1939.
    Ο Σπύρος ήταν ένα από τα δύο αγόρια του παπά Αδάμ Ακριτίδη. Ο άλλος γιος του ήταν ο Ονούφριος, που εγκαταστάθηκε στο χωριό Παλατίτσια της  Βέροιας. Είχε ακόμη ο παπα – Αδάμ δεκατέσσερις κόρες, η μία από τις οποίες, η Βιργινία, παντρεύτηκε τον Νεοκλή Κοντογουλίδη από το Προάστιο. Ο Σπύρος παντρεύτηκε την Ελένη κόρη του παπα-Κωνσταντίνου Παπαδόπουλου από το Σταυρίν του Πόντου. Η οικογένεια της Ελένης είχε μεταναστεύσει στο Κερτς της Κριμαίας και είχε κοινή τύχη με τους υπόλοιπους Έλληνες της Κριμαίας τον καιρό του διωγμού.
    Ο Σπύρος αποφοίτησε από το Φροντιστήριο Τραπεζούντας το 1899 και δούλεψε ως δάσκαλος σε διάφορα σχολεία της περιοχής. Το 1917-18 υπηρέτησε  στο σχολείο της Μεταμορφώσεως (στην συνοικία Αλχαζάντων της Κρώμνης), το οποίο λειτούργησε από το 1900 έως το 1921-22 . Στο ίδιο σχολείο δίδαξε από το 1902 έως και το 1922 και ο Δάμων Δαμιανός, φίλος του Σπύρου, που εγκαταστάθηκε και πέθανε στο Μεσόβουνο Εορδαίας (1).
    Στο απόκρημνο σαν αετοφωλιά χωριό του, το Λυκάστ, περιέθαλψε το χειμώνα του 1923-24 τους Σανταίους αντάρτες με κίνδυνο της ζωής του. Μετά την υπογραφή της Συνθήκης της Λωζάννης και μέχρι να πραγματοποιηθεί η Ανταλλαγή, έπρεπε οι αντάρτες να αποφύγουν τη σύλληψη. Αφού πέρασαν το καλοκαίρι στα περίχωρα της Κρώμνης ζήτησαν καταφύγιο για τον επερχόμενο σκληρό χειμώνα. Μετά την άρνηση κάποιων χωριών και μονών να τους φιλοξενήσουν ο προεστός της Κρώμνης Αχιλλέας Φιρτινίδης πρότεινε το Λυκάστ και το δάσκαλο Σπύρο Παπαδόπουλο για καταφύγιο. Ο Σπύρος δέχτηκε πρόθυμα: «Και εγώ απλώς θα κάνω το καθήκον μου σε τέτοιες περιστάσεις που είναι επικίνδυνες δια το έθνος. Θα φροντίσω όσον μπορώ», ήταν η απάντηση στην πρόταση που του έγινε. Ψωμί και φαγητό ετοίμαζαν καθημερινά οι γυναίκες της οικογένειας με υλικά που τους προμήθευε ο Φιρτινίδης. Μέχρι τα μέσα του Ιανουαρίου κράτησε η φιλοξενία και τότε ήρθε η διαταγή για τη μετοικεσία. Ο ίδιος ο Σπύρος μετέφερε την είδηση στους αντάρτες: «Μην φοβάσθε, ο στρατός σήμερα έφυγε. Αλλά ήλθαν άλλοι δύο αξιωματικοί, οίτινες έφεραν διαταγήν από την Τραπεζούντα, εντός τριών ημερών να ετοιμασθούμε και να φύγωμε, διότι ελληνικά πλοία έφθασαν εκεί, δια να μας πάνε στην Ελλάδα κατόπιν της αποφασισθείσης ανταλλαγής των πληθυσμών».(1) (2)
    Από την Κρώμνη ήρθε ως πρόσφυγας το 1924 τέλος Ιανουαρίου και στο καράβι γεννήθηκε το κορίτσι του που το ονόμασε Γαλήνη (3) , όνομα που το διάλεξαν όλοι μαζί για να έχει νηνεμία (γαλήνη)  η θάλασσα που θα τους οδηγούσε στην άγνωστη προαιώνια πατρίδα. Την ίδια χρονιά διορίστηκε διευθυντής στο δημοτικό σχολείο Ανατολικού που στεγαζόταν τότε στο τουρκικό τζαμί κοντά στην αστυνομία. Ο Σπύρος Παπαδόπουλος και η Φιλομήλα Φαλιαρίδου από το Ξάστερο της Θράκης ήταν οι πρώτοι δάσκαλοι του Ανατολικού. Ο ίδιος επέλεξε να κατοικήσει στη συνοικία των Σμυρνιών, έχοντας τη βεβαιότητα ότι η εγκατάσταση των προσφύγων θα είναι μόνιμη στη νέα πατρίδα και επομένως θα έπρεπε να συσφιχθούν οι σχέσεις των οικιστών του Ανατολικού, ανεξαρτήτως καταγωγής. Στο Ανατολικό θα συμπληρωθεί η οικογένειά του με τη γέννηση και των υπολοίπων παιδιών του. Δυστυχώς  από τα οχτώ παιδιά του μόνο τέσσερα ενηλικιώθηκαν: ο Χρήστος, η Ευθυμία Μιχαηλίδου, η Γαλήνη Γκαλά και ο Κώστας. Τώρα βέβαια δεν ζει κανένα.
    Το 1936 λόγω των δημοκρατικών του πεποιθήσεων μετατέθηκε από τη δικτατορία του Μεταξά στο Δρέπανο Κοζάνης. Αυτή η απομάκρυνση από την οικογένειά του,  σε συνδυασμό με τον πρόσφατο θάνατο του δωδεκάχρονου και χαρισματικού γιου του Αδάμ, τον έκανε να αρρωστήσει και να πεθάνει τρία χρόνια αργότερα, σε ηλικία 50 περίπου χρόνων.
    Ο Σπύρος Παπαδόπουλος στα δύσκολα χρόνια της προσφυγιάς, ως άλλος Αινείας, μετέφερε σε οστεοθήκη τα οστά του ιερέα πατέρα του, Αδάμ, τα οποία και εναπόθεσε με ευλάβεια στο ιερό της εκκλησίας της Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού του Ανατολικού, όπου φυλάσσονται μέχρι και σήμερα. (Εδώ να σημειώσουμε ότι ο παπά-Αδάμ ήταν πρωτεξάδελφος του Αλέξανδρου Ακριτίδη, του Έλληνα προύχοντα Τραπεζούντας, που τον κρέμασαν οι Τούρκοι στην Αμάσεια το Σεπτέμβρη του 1921.) (4)
    Τόσο η ηρωική του πράξη να διασώσει τους αντάρτες της Σάντας όσο και η ευγενική του καταγωγή από τους Ακριτιδαίους του Πόντου μας επιτάσσουν να τιμήσουμε τη μνήμη του ενταφιάζοντας τα οστά του πατέρα του στη νέα του πατρίδα το Ανατολικό και να του αποδοθούν οι πρέπουσες τιμές από τη μητρόπολη Φλωρίνης και το Δήμο Πτολεμαΐδας…


(1) Γεωργίου Φιρτινίδη, Κρώμνη, Θεσσαλονίκη 1994, σελ. 164-165
(1) Γεωργίου Φιρτινίδη, Κρώμνη, Θεσσαλονίκη 1994, σελ. 492-493
(2) Κ. Κουρτίδη, Ημερολόγιο της Δράσεως των Ελλήνων Ανταρτών της Σάντας (1916-1924), Θεσσαλονίκη 2007,σελ. 199-202.
(3) Την αείμνηστη Γαλήνη Παπαδοπούλου-Γκαλά γνώρισα στο Οικοτροφείο Αρρένων Πτολεμαΐδας της Ιεράς Μητροπόλεως Φλωρίνης Πρεσπών και Εορδαίας, όπου εργαζόταν ως μαγείρισσα. Το οικοτροφείο ανήγειρε ο μακαριστός μητροπολίτης Αυγουστίνος Καντιώτης για τα παιδιά των πλησιόχωρων με την πόλη οικισμών και στην ακμή της λειτουργίας του, με ελάχιστο τίμημα, φιλοξενούσε εκατόν ογδόντα μαθητές. Εδώ δέχτηκα δωρεάν φιλοξενία, ως αριστεύσας στις εισαγωγικές εξετάσεις του Γυμνασίου Πτολεμαΐδας, από το Δεκέμβρη του 1971 μέχρι τον Μάη του 1973. Η Γαλήνη Παπαδοπούλου είναι η μητέρα του εκλεκτού φίλου, συμμαθητή και συμπατριώτη, του εξαιρετικού φιλόλογου και γυμνασιάρχη στο Περιστέρι, του Στέλιου Γκαλά, ο οποίος έκανε και τις απαραίτητες προσθήκες στο κείμενο του Παναγιώτη Μωυσιάδη. Για όσους ενδιαφέρονται για περαιτέρω πληροφορίες για την Κρώμνη, μπορούν να περιηγηθούν στο εξαιρετικό blog που διαθέτει ο κ. Γκαλάς (kromni.blogspot.gr).
Στάθης Ταξίδης
(4) Ο Σπύρος ήταν πρώτος εξάδερφος και του μητροπολίτη Γρεβενών (του από Σεβαστείας) Γερβασίου Σουμελίδη που γεννήθηκε στο χωριό Βαρενού της Κρώμνης.


*Ο Παναγιώτης Μωυσιάδης είναι ερευνητής λαογράφος και αρθρογραφεί σε εφημερίδες και περιοδικά.

Δευτέρα 23 Νοεμβρίου 2015

202 νέες φωτογραφίες της Κρώμνης από το flickr.com



Ακόμη μια σειρά φωτογραφίες της Κρώμνης, αυτή τη φορά στο: https://www.flickr.com. Οι περισσότερες έχουν θέμα τις ερειπω...
Posted by Κρώμνη Πόντου - Kromni, Krom on Δευτέρα, 23 Νοεμβρίου 2015

Σάββατο 21 Νοεμβρίου 2015

Μια σειρά από όμορφες φωτογραφίες της Κρώμνης βρήκαμε στην ιστοσελίδα www.Karalahana.com.



Μια σειρά από όμορφες φωτογραφίες της Κρώμνης βρήκαμε στην ιστοσελίδα www.Karalahana.com.
Posted by Κρώμνη Πόντου - Kromni, Krom on Σάββατο, 21 Νοεμβρίου 2015

Σάββατο 14 Νοεμβρίου 2015

Διατροφική αυτάρκεια στον Πόντο – Του Μωυσιάδη Παναγιώτη (άρθρο στην εφημερίδα e-ptolemeos.gr)

Φημισμένα σ’ όλο τον κόσμο τα ποντιακά φύλλα ( γιοχάδες), ψημένα στην 
 λαμαρίνα (το σάτς)
Παναγιωτίδου Λισάφ κοσκινίζει τα κορκότα



















Είναι γεγονός ότι η διατροφή κάθε λαού προσδιορίζει σ’ ένα μεγάλο βαθμό και το πολιτιστικό επίπεδο και την ψυχική και σωματική του υγεία. Ο Πόντος, ένα κατ’ εξοχήν παραθαλάσσιο και ταυτόχρονα ορεινό κομμάτι γης, είχε όλα τα διατροφικά πλεονεκτήματα, που αφορούσαν τα γαλακτοκομικά και ζυμαρικά είδη της διατροφής. Σε πλειονότητα υπήρχαν ακόμη και τα κρεατικά, όπως βοοειδή, αιγοπρόβατα, πουλερικά ακόμα και άφθονο κυνήγι. Η αφθονία και η ποικιλία των προϊόντων, που παρείχε το ημιορεινό τοπίο του Πόντου, μαζί με τα άφθονα ψάρια και ιδιαίτερα τα χαψία (είδος γαύρου), που ψαρεύονταν στον Εύξεινο Πόντο, όπως και τις άγριες πέστροφες, που τις ψάρευαν στα πολυάριθμα ποτάμια, έδιναν στους κατοίκους μια διατροφική άνεση και αυτάρκεια. Χαψία βάλεν ‘ς σο πλακίν, εσέν λέω, Ηλία, στάξον κι ολίγον λαδόπον, ας ίνταν μερακλία. Ιδιαίτερη παραγωγική δραστηριότητα υπήρχε στον ορεινό Πόντο, όπου οι γυναίκες

Πέμπτη 12 Νοεμβρίου 2015

Κρυπτοχριστιανοί στη Γλούβενα της Κρώμνης. (Μικρά ερανίσματα από τα αρχεία της ΕΠΜ)



'Εμέν Κρωμέτα λέγ'νε με. Λύρα-Τραγούδι: Γιώργος Στεφανίδης


Το τραγούδι αυτό ο Γιώργος Στεφανίδης το οπτικοποίησε με νέες εικόνες από την Κρώμνη και με φωτογραφία (0:50-01:00)του Κρωμέτε Θείου μου Χρήστου Παπαδόπουλου (με τη λύρα στο χέρι), που γεννήθηκε στο Λυκάστ και πέθανε στο Ανατολικό της Πτολεμαΐδας.

Κυριακή 8 Νοεμβρίου 2015

Πρόσφυγες καλοί και πρόσφυγες κακοί ή περί Γενοκτονίας σύνοψη



Πρόσφυγες καλοί και πρόσφυγες κακοί. (ή περί Γενοκτονίας σύνοψη)Αν κάποιος είναι σήμερα Έλληνας το οφείλει στους προγό...
Posted by Κρώμνη Πόντου - Kromni, Krom on Πέμπτη, 5 Νοεμβρίου 2015

Χάρτης της περιοχής της Κρώμνης. Προσφορά του ιστολογίου terra-pontus.blogspot.gr


Παρατηρούμε παραλλαγές στα γνωστά τοπωνύμια: Kurum αντί Krom, Lekas αντί Ligas, Estavri αντί Istavri, Varelli αντί Varenu, Parni αντί Pardi. Και κάποιο περίεργο Manastir στην Κρώμνη.

Πέμπτη 22 Οκτωβρίου 2015

Το street view τώρα και στην Τραπεζούντα και σε όλο τον Πόντο από το Google maps!Δείτε το Φροντιστήριο από την εσωτερική πλευρά



Το street view τώρα και στην Τραπεζούντα και σε όλο τον Πόντο από το Google maps!Δείτε το Φροντιστήριο από την εσωτερική πλευρά
Posted by Κρώμνη Πόντου - Kromni, Krom on Πέμπτη, 22 Οκτωβρίου 2015

Δευτέρα 12 Οκτωβρίου 2015

Λυκάστ'. Μικρό χωριό, μεγάλη πατρίδα.


Λυκάστ'. Γενέτειρα πολλών και σπουδαίων ( Αλέξανδρος Ακριτίδης, Ματθαίος Κωφίδης) αλλά και του παππού μου, Σπύρου Παπαδόπουλου, δάσκαλου στην Κρώμνη και στο Ανατολικό Πτολεμαΐδας.

Κρώμνη και Κρωμναίοι με τα καλά τους και τις αναποδιές τους (Από τα αρχεία της ΕΠΜ)


Το ποίημα του Χαριάδη, που παρατίθεται στο άρθρο του Κανδηλάπτη, υπάρχει αυτούσιο και στο βιβλίο "Ιστορία της Κρώμνης" του Α.Ι.Παρχαρίδη (Τραπεζούντα 1911). Υπήρχε κατά τα φαινόμενα διάθεση αυτοκριτικής για τα κακώς κείμενα στην Κρώμνη, που πάντως δεν ήταν περισσότερα από τα θετικά της.

Σάββατο 26 Σεπτεμβρίου 2015

Η πορεία των Μυρίων του Ξενοφώντα προς Τραπεζούντα (Κάθοδος των Μυρίων)


Κάθοδος Μυρίων
Όποιος ενδιαφέρεται να μάθει λεπτομέρειες για το πέρασμα του Ξενοφώντα από τα μέρη της Χαλδίας του Πόντου, μπορεί να διαβάσει το κείμενο του ίδιου του Ξενοφώντα (σε νεοελληνική μετάφραση). Στο βιβλίο Δ, κεφ.Ζ, σελ. 157, παρ. 19 αναφέρεται η παρουσία των μυρίων στη Γυμνιάδα (σημερινή Μπαϊπούρτ). 
Επίσης μπορείτε να κατεβάσετε ολόκληρο το βιβλίο σε μορφή pdf από τον παρακάτω σύνδεσμο: Κάθοδος των Μυρίων (επιλέγουμε τον 2ο τόμο) Η παραπομπή αυτή βρίσκεται στη σελίδα 79 του αρχείου pdf 
Μέχρι το τέλος του βιβλίου Δ περιγράφεται η πορεία προς Τραπεζούντα.
Πηγή: anemi.lib.uoc.gr/
Σύγχρονη αναζήτηση της διαδρομής αυτής στο χάρτη θα βρείτε στο σύνδεσμο: terra-pontus.blogspot.gr

Πέμπτη 17 Σεπτεμβρίου 2015

Debate = Τηλεμαχία = Ευκαιροκαλάτσεμαν. (Του Μωυσιάδη Παναγιώτη)

(Παρότι δεν το συνηθίζουμε, κάνουμε μια πολιτική παρέμβαση λόγω των ημερών. Το κείμενο, σε πολύ καλά ποντιακά, είναι του λαογράφου, μελετητή Παν. Μωυσιάδη)

Ετοπλαεύταν οι αρχηγοί
να λένε, ντο θ’ εφτάνε,
και την Ελλάδαν, το μικρόν,
‘ς σ’ έναν σειράν να βάλνε.

Έρθαν, εκάτσαν γιάν γιανά
και ν’ εσειραλαεύταν,
αείκον συναπάντεμαν,
Θεέ μ’, και πώς εχτέθαν..!

Καλάτσεψαν, καλάτσεψαν
κάν’ δύο τρία ώρας
και το ταμάμ’ την καλατσήν
εφέκαν απ’ αρώρας..!

Τον κόσμον ετυράνντσανε
με τ’ ούδε και τιδένα,
τα λόγια τουν, αφέγγαρα,
‘ς σο σκοινίν κρεμαμένα..

Ο Τσίπρας, πρωτοθρόνετος,
πρωτοκαλατσεμένος,
τιδέν ‘κι δί’, τιδέν ‘κι τάζ’,
έν’ πολλά νουνιγμένος..

Ατόν πολλά εχπάραξαν
‘ς σο Euro group μερέαν
και κεπεζέν εποίκανε
χέτσιον και τσιλτευτέαν…

Ο Μεϊμαράκης, λαϊκός,
και ν’ αγραβατωμένος,
εκράτνεν το μνημόνιον
απάν ντο έν δεμένος..

Τα καπαέτια έσυρεν
 ‘ς σον άχαρον τον Τσίπραν,
‘ς σην Έλλαδαν ΄΄το τρίκαλον΄΄,
ντ’ ένοιξεν μαύρον τρύπαν..

Άντσαχ ο Λαφαζόγλης εν’
τογρής, παληκαράνος,
ας σο Ευρώ θ’ εβγάλ’ ‘μας  εν
να τρώει ‘μας εν’ ο χάρος…

Τα δίφραγκα, τα τάληρα
θα φέρ’ ατά οπίς ι…
να τρώμε και βουκέουμες
τρίμαν με το χαβίτσι…

Κι ο Θοδωράκης έλεεν
‘γώ είμ’ το μπαλαντέρ’
με ότιναν θα εμπροπαίρ’,
θα είμαι η παρτενέρ…

Και ο Κουτσούμπας, ο Μήτον,
θα φέρ’ κομμουνισμόν – ι,
ν’ εφτάει το μελμεκέτ’ ν εμούν
ράμμαν με το βελόνι…

Και ο Καμένον, δικαστής
θα φέρ’  δικαιοσύνη
και τοι κλεφτάντας, τοι τρανούς,
Θα βάλ’ ‘ς σην  φυλακήν -ι.

Άνταχ’ η Φώφη έτονε
ολίγον σασεμέντσα..
‘ς σο τελευταίον το σκαμνίν
έτονε καθισμέντσα…!

Το τρίτον το μνημόνιον
και το κατηραμένον,
ατό κανένας ‘κ’ άγγεψεν
ντο είχεν ψηφισμένον…!

Ναϊλί εμάς και βάϊ εμάς
‘ς σα χέρια τουν, ντ’ ερρούξαμ’,
τα εκλογάς, ανέφελα,
τ’ ονέρτα μουν εφούρ’ξαν…

Κυριακή 23 Αυγούστου 2015

ΚΥΡΙΑΚΙΔΟΥ ΒΗΘΛΕΕΜ. Αφήγηση μιας Κρωμναίας από το http://panagiasoumelathermis.gr/

http://panagiasoumelathermis.gr/?page_id=29


ΚΥΡΙΑΚΙΔΟΥ ΒΗΘΛΕΕΜ
Στις 27 Οκτωβρίου 2001 παρέα με το Στέλιο τον Κυριακίδη «αναστορούμε τα παλαιά» ακούγοντας την αφήγηση της μητέρας του, Βηθλεέμ Κυριακίδου .
“Εγεννέθα σην Κρώμνην του Πόντου σα 1916. Ο πατέρα μ’, ο Στυλιανόν Σιδηρόπουλος, έτον ασό Νανάκ και η μάνα μ’ ,η Σοφία, ασό χωρίον τοι Σαράντων. Εμέν εγέννεσεν σην Κρώμνην γιατί εκεί έστειλεν εμάς ο πατέρα μ’ να χειμάζουμε εξ αιτίας του Ρωσοτουρκικού πολέμου. Ατός εφογώθεν θα βομβαρδίζνε και είπεν τη μάνα μ’ να κάθεται σην Κρώμνην .« Εγώ θα σταχύζ’ σας» . Σα 1916 έρθαν σην Τραπεζούνταν δύο πλοία: το ΒΕΛΟΣ και το ΙΕΡΑΞ. Όταν ο Τούρκικον στρατόν οπισθοχώρανε η μάνα μ’ εκαράκωσεν τα πόρτας και τα παράθυρα για να θαρρούν ότι έτον εύκαιρον τα’ οσπίτ’. Οι Ρώσοι όταν εσέβαν απές έσαν πεινασμέν’. Επήραν τα ψωμία μερ είχεν ζουμωμένα η μάνα μ’. Επεκεί ατέ επήρεν εμάς κι επήγαμε σην μαχαλάν Κεμέρ-Καγιά τη Τραπεζούντας. Έσαν και άλλα μιλέτε με τ’ εμάς . Ατότε, όταν έφυαν τα πλοία ,επήραν τον πατέρα μ’ σο Ερζερούμ, εξορίαν. Εκεί εκάτσεν έναν χρόνον.

Σάββατο 22 Αυγούστου 2015

Ερείπια στην ευρύτερη περιοχή της Κρώμνης. Φωτογραφίες από τον Ali Bıyık


Χαμαιλέτε στην Κρώμνη

Ο φίλος Ali Bıyık μας έστειλε φωτογραφίες από την ευρύτερη περιοχή Κρώμνης - Ίμερας. Χωρίς να μπορούμε να ταυτοποιήσουμε την ακριβή τοποθεσία τους, δημοσιεύουμε μερικές από αυτές. 
Εδώ είναι ένας υδρόμυλος (χαμαιλέτε).



Δάση στην αποψιλωμένη Κρώμνη

Παρά την εντατική υλοτόμηση στα χρόνια της ύπαρξης μεταλλείων αργύρου στην Κρώμνη (μέχρι τα μέσα του 19ου αιώνα τα δάση της Κρώμνης είχαν αποψιλωθεί για το λιώσιμο του μεταλλεύματος), βλέπουμε σήμερα στις γύρω περιοχές δασωμένες πλαγιές. Οι φωτογραφίες είναι του Ali Bıyık