Κυριακή 17 Μαρτίου 2019

Γεώργιος Θ. Κανδηλάπτης (Κάνις) (1881 -1971) Διδάσκαλος -Δημοσιογράφος (του Στάθη Ταξίδη)

Γράφει, μεταξύ άλλων, για τον σπουδαίο αυτόν άνδρα ο διευθυντής της Ποντιακής Εστίας, Στάθης Ταξίδης (δάσκαλος κι αυτός και δημοσιογράφος):
Πηγή μου ήταν ο Γ. Κανδηλάπτης -Κάνις, ο οποίος κατέγραψε με επιστημονική ακρίβεια - όση κανείς μας δεν φαντάζεται- τα της Χαλδίας. Ο Κάνις, λες και γεννήθηκε επιστήμονας, ίσως και κάποια ανώτερη δύναμη να του κλήρωσε αυτόν τον ρόλο, αδυνατώ να το εξηγήσω. Πως είναι δυνατόν ένα δεκαεπτάχρονο παιδί, με σπουδές δύο ετών στο περίφημο Φροντιστήριον Αργυροπόλεως (στο τρίτο έτος δεν φοίτησε καν), να παράγει ένα τόσο σημαντικό έργο - μέχρι στιγμής δεκατέσσερα βιβλία- τα δύο εκδόθηκαν στον Πόντο - και πέντε χιλιάδες χειρόγραφες σελίδες αδημοσίευτο υλικό. Από δεκαεπταετής εξάσκησε το διδασκαλικό λειτούργημα σε πάμπολλα χωριά της Χαλδίας. Όπου δε εύρισκε Μοναστήρι ερευνούσε τα σιγίλιά του, τα πατριαρχικά και αυτοκρατορικά έγγραφά του, προμηθευόταν, μάλιστα και ριζόχαρτο (!) από την Τραπεζούντα και "ξεπατίκωνε" τις υπογραφές Πατριαρχών και αυτοκρατόρων και ό,τι άλλο ζωγραφισμένο υπήρχε. Διέσωσε και μετέφερε στην Ελλάδα, αντί των προσωπικών του περιουσιακών στοιχείων, πάνω από εβδομήντα πατριαρχικά μεμβράνινα σιγίλια, τα οποία παρέδωσε στο Βυζαντινό Μουσείο Αθηνών. Διέσωσε από την αρπαγή και πώληση τα οστά του αυτοκράτορα της Τραπεζούντος Αλέξιου Γ΄Κομνηνού, χάρη στις αντιγραφές του σώζεται σημαντικό μέρος από τον κώδικα του Μητροπολιτικού Ναού Αγίου Γεωργίου Αργυροπόλεως. Όταν κατά το 1923 - 24 η Μικτή Επιτροπή Ανταλλαγής πληθυσμών διαπίστωσε πως μέλη της στην Τραπεζούντα χρηματίζονταν, αυτόν διόρισε ως μέλος και αυτός θέλησε, τελετουργικά, ως αντάλλαγμα των υπηρεσιών του να είναι ο τελευταίος ο οποίος θα εγκαταλείψει τον Πόντο. Το έργο του θαυμάσιο και απεριόριστο, δεν μπορεί να συμπεριληφθεί στο πλαίσιο αυτής της αναφοράς. Νιώθω απεριόριστο σεβασμό προς τον πνευματικό αυτόν άνδρα και περηφάνια γιατί μετά από δεκαετή αγώνα κατόρθωσα ώστε ο γιος του Ιωάννης Κανδηλάπτης, δικηγόρος τότε Αλεξανδρουπόλεως, να παραδώσει το αρχείο του στον εκδότη Αναστάσιο Κυριακίδη. Από το αρχείο αυτό εκδόθηκαν ή επανεκδόθηκαν, όπως προείπαμε δεκατέσσερα βιβλία και έπονται άλλα. Να σημειώσουμε πως ο άλλος του γιος, ο Θεόδωρος,ανθυπολοχαγός του Ελληνικού Στρατού, έπεσε ηρωικά μαχόμενος στο Αλβανικό μέτωπο και του απονεμήθηκε μετά θάνατο Αριστείο Ανδρείας, ενώ στον ίδιον απονεμήθηκε ο Χρυσούς Σταυρός του Τάγματος του Φοίνικος το 1965 για τις προσφερθείσες υπηρεσίες του στον Ελληνισμό. Νιώθω περηφάνια ακόμα και γιατί μετά από πρότασή μου προς τον Σύλλογο Διδασκόντων, το 20ο Δημοτικό Σχολείο Ευόσμου καθώς και το παράρτημα της σχολικής βιβλιοθήκης του ίδιου δήμου που στεγάζεται εκεί ονομάστηκαν "Γεώργιος Θ. Κανδηλάπτης". Ο Γεώργιος Θ. Κανδηλάπτης υπέγραφε τα βιβλία του ως Διδάσκαλος - Δημοσιογράφος, αφού δημοσίευσε, από τον Πόντο ήδη, εκατοντάδες άρθρα και μελέτες του σε επιστημονικά περιοδικά και εφημερίδες. Θαυμάζοντάς τον απεριόριστα για το έργο του και έχοντας τον ευσεβή πόθο, να τον μοιάσω κατ' ελάχιστον, αλλά και σπουδές δασκάλου και δημοσιογράφου, αρθρογραφώντας τριάντα χρόνια (ευτυχώντας να έχω τα τελευταία πέντε έτη τη Διεύθυνση του βραβευμένου από την Ακαδημία Αθηνών περιοδικού "Ποντιακή Εστία", την οποία υπηρέτησαν ογκόλιθοι όπως ο Φιλων Κτενίδης και ο Παναγιώτης Τανιμανίδης), υπογράφω τα βιβλία μου κι εγώ ως Διδάσκαλος - Δημοσιογράφος. Ας είναι η μικρή μου αυτή αναφορά στο Γ.Θ. Κανδηλάπτη ένα αγιοκέρι στη μνήμη του και ας είναι ελαφρύ το χώμα της Αλεξανδρούπολης το οποίο τον σκεπάζει. Πέθανε, χαρακτηριστικό και αυτό στις 19 Μαΐου 1971. Στάθης Ταξίδης Διδάσκαλος - Δημοσιογράφος
Απόσπασμα από σχόλιο του Σ.Ταξίδη σε σχετική ανάρτηση στα social media:  

1 σχόλιο: