Τετάρτη 17 Δεκεμβρίου 2014

Γιορτινή ενδυμασία Κρωμναίας. (Της Ελένης Παπαβασιλείου από τα αρχεία της ΕΠΜ)

 Η φωτογραφία από το βιβλίο Κρώμνη του Γ. Φιρτινίδη
 (Για να διαβαστεί καλύτερα ανοίγουμε με δεξί κλικ σε νέα καρτέλα)

Ο Καστρότοιχος της Κρώμνης

 ΚΑΣΤΡΟΤΟΙΧΟΣ, τοποθεσία μεταξύ Αληθινού και Μόχωρας, όπου υπήρχε μονή Ζωοδόχου Πηγής, από τα μέσα του 18ου αιώνα. Στη θέση της μονής κτίστηκε αργότερα το 2ο Δημοτικό Σχολείο της Κρώμνης. (1900-1921-22) Φωτογραφία, σκαρίφημα και κείμενο Γ. Φιρτινίδης- αρχεία ΕΠΜ
(Για να διαβαστεί καλύτερα ανοίγουμε με δεξί κλικ σε νέα καρτέλα)

Το Λυκάστ της Κρώμνης πατρίδα της οικογένειας των Ακριτιδών.

Ἐν Λυκάστι τῆς ἐρατεινῆς καί καλλιγόνου Κρώμνης γεννηθείς κατά τό 1838 ὁ ἀοίδιμος ἐκ γονέων Ἰωάννου καί Βαρβάρας …… τυγχάνει ἐκ τῆς γνωστῆς καί εὐφήμου παρ’ ἡμῖν οἰκογενείας τῶν Ἀκριτιδῶν.
  
(από τον επικήδειο του Χ΄΄Γεωργίου Ακριτίδη στα 1911- Αρχείο της ΕΠΜ).

Για να διαβαστεί καλύτερα ανοίγουμε το ντοκουμέντο με δεξί κλικ σε νέα καρτέλα.

Σάββατο 1 Νοεμβρίου 2014

Η εκκλησία του Αγίου Χριστοφόρου στο Λυκάστ της Κρώμνης



Πετρόχτιστη και στολισμένη με αψίδες στέκει απείραχτη στο πέρασμα του χρόνου. Παρακολουθούμε λοιπόν, μέσα από το φακό του φίλουRamazan Nas, λεπτομέρειες από το εσωτερικό του ναού και την εξωτερική του μορφή.

Τα πρώτα χιόνια στην Κρώμνη ήρθαν Οκτώβρη μήνα

 Μόχωρα, Αληθινός, η εκκλησία της Παναγίας κι η "πετρωμέντσα μάνα με το παιδί" στολίστηκαν με τις πρώτες νιφάδες του χιονιού. Ο σκληρός χειμώνας της Κρώμνης πλησιάζει.



Τρίτη 14 Οκτωβρίου 2014

Δευτέρα 6 Οκτωβρίου 2014

Εικόνες από το Λυκάστ της Κρώμνης σήμερα
























Μισοερειπωμένο φυτοζωεί το σημερινό Λυκάστ της Κρώμνης. Το χωριό από το οποίο κατάγονταν σπουδαίες προσωπικότητες του ποντιακού ελληνισμού (Ματθαίος Κωφίδης, Αλέξανδρος Ακριτίδης) ζει ένα άχαρο παρόν χωρίς καν να θυμάται την αίγλη του παρελθόντος.




















Τετάρτη 1 Οκτωβρίου 2014

Ο παπάς με το ένα ράσο (του Φίλωνα Κτενίδη)

 Μικρά ερανίσματα από τα αρχεία της ΕΠΜ

Αναμνήσεις του συγγραφέα από τα καλοκαίρια του στην Κρώμνη

(Ανοίξτε με δεξί κλικ σε νέα καρτέλα)


Τετάρτη 10 Σεπτεμβρίου 2014

Το εκκλησάκι και το σχολείο της Μεταμόρφωσης όταν ήταν ακόμη "ζωντανά" (βλέπε και προηγούμενη ανάρτηση)



Η Κρώμνη σήμερα (7 Σεπτεμβρίου) μέσα από τις φωτογραφίες του φίλου Ramazan Nas

 5 φωτογραφίες από τα ερείπια της εκκλησίας και του σχολείου της Μεταμόρφωσης στην Κρώμνη. Από το σχολείο απομένει ένας και μοναδικός τοίχος, κάτι σαν επιτύμβια πλάκα που σηματοδοτεί το τέλος. Οι φωτογραφίες είναι προσφορά του φίλου Ramazan Nas, ο οποίος προσφέρθηκε να απαθανατίσει με το φακό του τα ερείπια της προγονικής μνήμης. 

Κυριακή 31 Αυγούστου 2014

Σόνια Κουρτίδου, τραγουδίστρια


Σοφία (Σόνια) Κουρτίδου, το γένος Σεβαστής Καπαγιαννίδη. Καλλιτεχνική φωτογραφία της τραγουδίστριας ελαφρών και κλασικών τραγουδιών στη Ν. Υόρκη. Γεννήθηκε το 1910 στη Ρωσία, όπου ο πατέρας της Χρήστος Κουρτίδης ήταν πρέσβης. Ο ίδιος καταγόταν από την Κρώμνη, σπούδασε στην Τραπεζούντα και παντρεύτηκε τη Σεβαστή Καπαγιαννίδη, κόρη του τραπεζίτη Κων/νου Καπαγιαννίδη. Η Σόνια Κουρτίδου ήταν η νονά της Μαρίας Γεωργίου που δώρισε τη φωτογραφία στην Επιτροπή Ποντιακών Μελετών (ΕΠΜ) 

Πέμπτη 28 Αυγούστου 2014

Το Λυκάστ της Κρώμνης όπως φαίνεται από τα Κοχρακοφώλια

Άλλη μια φωτογραφία από την πατρίδα της καρδιάς και είναι προσφορά του φίλου Ramazan Nas. Ο φωτογράφος βρίσκεται στην κορυφή της διαδρομής Κρώμνη-Ίμερα, στα Κοχρακοφώλια. Από εκεί βλέπει απέναντι το Λυκάστ, τη Βαρενού και το Παρτίν. Αριστερά του βρίσκεται η Ίμερα και πίσω δεξιά η Κρώμνη (ενορία Σαράντων).

Σάββατο 16 Αυγούστου 2014

Δύο αναφορές στην Κρώμνη από τον πατριάρχη Βαρθολομαίο στην Παναγία Σουμελά φέτος το Δεκαπενταύγουστο.



Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος από realmedialive
-Η πρώτη αναφορά βρίσκεται στην αρχή του βίντεο (0:25). Ο Οικουμενικός Πατριάρχης  χαρακτήρισε τη Μονή της Παναγίας Σουμελά ως ένα ζωντανό ιστορικό θησαυροφυλάκιο. «Ξυπνά μνήμες και γεγονότα αιώνων του Γένους των Ορθοδόξων και του ιδικού μας ευσεβούς Γένους των Ρωμαίων. Ο Ορθόδοξος λαός του Πόντου ζυμώθηκε και ταυτίσθηκε με την Μονή της Παναγίας και αυτήν έβλεπε μπροστά του σε κάθε σημαντική στιγμή της ζωής και της πορείας του, όπως το μαρτυρεί η ποντιακή ψυχή με το χαρακτηριστικό τετράστιχο: "Εμέν Κρωμέτε λέγνε με, κανέναν κι φογούμαι, ση Σουμελάν την Παναγιάν θα πάγω στεφανούμαι!"».
-Η δεύτερη αναφορά βρίσκεται στο 07:12 όπου ο Πατριάρχης απευθύνεται στους απογόνους των κατοίκων της Αργυρούπολης, της Σάντας, της Ίμερας, της Κρώμνης και των Σουρμένων και στους οποίους στέλνει "χαιρετίας"από τον τόπο που είναι θαμμένοι όλοι σχεδόν οι πρόγονοί τους. 

Σάββατο 9 Αυγούστου 2014

Γερβάσιος Α. Σουμελίδης (Μητροπολίτης Χαλδίας 1864-1906)



                Γεννήθηκε στο χωριό Βαρενού της Κρώμνης, το 1820, όπου έμαθε και τα πρώτα του γράμματα. Συνέχισε τις σπουδές του στην Ίμερα και αργότερα στην Αργυρούπολη. Χειροτονήθηκε κληρικός στην Παναγία Σουμελά και συμπλήρωσε τη μόρφωσή του στο Φροντιστήριο της Τραπεζούντας. Στη συνέχεια φοίτησε στη Θεολογική Σχολή της Χάλκης από την οποία αποφοίτησε αριστούχος το 1858. Έγινε Μητροπολίτης Χαλδίας το 1864 και στα 40 χρόνια της αρχιερατείας του ανέπτυξε εξαιρετικά πλούσια δραστηριότητα όχι μόνο θρησκευτική αλλά και κοινωνική, πνευματική και εθνική. Τρείς φορές παρασημοφορήθηκε από τον σουλτάνο Αμπντούλ Χαμίτ Β΄ και είναι ο πρώτος που υποκίνησε το Σταυριωτικό ζήτημα, ενώ μεγάλο μέρος της ζωής του το αφιέρωσε στην εξύψωση της παιδείας σε όλη την περιοχή της Χαλδίας. 1

Τετάρτη 30 Ιουλίου 2014

Γρεβενών Γερβάσιος Σουμελίδης (ο από Σεβαστείας)


Εικόνα 1:Από το αρχείο της ΕΠΜ

Ο Γερβάσιος (κατά κόσμον Ευριπίδης Σουμελίδης του Χαράλαμπου) γεννήθηκε το 1882 στη Βαρενού της Κρώμνης,  στον ανατολικό Πόντο, που ανήκε στη Μητρόπολη Χαλδίας. Σπούδασε στην Αργυρούπολη, την Καισάρεια και το 1906  αποφοίτησε από τη Θεολογική Σχολή της Χάλκης. Το 1911-12 ανέλαβε τη διεύθυνση της Ιερατικής σχολής Πρασάρεως.(1) Εργάσθηκε ως δάσκαλος και ιερέας στην Κωνσταντινούπολη, Καισάρεια, Θράκη και το 1912 εξορίσθηκε για τη θρησκευτική και εθνική του δράση στη Σόφια.
Με τη λήξη των Βαλκανικών πολέμων χειροτονήθηκε  επίσκοπος Σεβαστείας. Το 1919 τοποθετήθηκε στη μητρόπολη Κολωνίας και Νικοπόλεως με έδρα τη Νικόπολη. Εκεί ανέπτυξε έντονη δράση για την ανακούφιση των διωκόμενων χριστιανών της επαρχίας του.(2) Την ίδια όμως εποχή αυξήθηκε η επιρροή του κινήματος του Κεμάλ και το 1921 ο πληθυσμός της περιοχής εκτοπίστηκε (3) στο εσωτερικό της Μ. Ασίας ενώ ο Γερβάσιος έζησε περιορισμένος στη μονή Ζιντζίντερε μέχρι την Ανταλλαγή.

Δευτέρα 7 Ιουλίου 2014

Η σουλτάνα Μαρία Γκιουλμπαχάρ και τα παρχάρια της Κρώμνης

Μικρά ερανίσματα από τα αρχεία της ΕΠΜ

Ποια η σχέση της σουλτάνας Γκιουλμπαχάρ (Μαρία από τη Λιβερά) με το παρχάρι Μετζίτ της Κρώμνης;

Ανοίξτε με δεξί κλικ σε νέα καρτέλα.

Πέμπτη 26 Ιουνίου 2014

Παρτίν και Λυκάστ στον κανονισμό της Αδελφότητας Κρωμναίων

Μικρά ερανίσματα από τα αρχεία της ΕΠΜ

Κανονισμός της Αδελφότητος Κρωμναίων Τραπεζούντος.
Αρθ. 61

Η Αδελφότης συμπεριλαμβάνει στον κύκλο της εκτός από τις ενορίες της και τα χωριά Παρτίν και Λυκάστ.

Ανοίξτε με δεξί κλικ σε νέα καρτέλα.

Παρακαλώ μην μπαίνετε στην εκκλησία με τον οπλισμό σας

Μικρά ερανίσματα από τα αρχεία της ΕΠΜ
(Αντώνης Παυλίδης -

Το Φροντιστήριο της Τραπεζούντας 1900-1914)


Ανοίξτε με δεξί κλικ σε νέα καρτέλα

Σάββατο 21 Ιουνίου 2014

e-Pontos.gr: Αναζητώντας το παρχάρ’

e-Pontos.gr: Αναζητώντας το παρχάρ’: Αναζητώντας το παρχάρ’ της Ελένης Μεντεσίδου Αρχαιολόγου Τα τελευταία χρόνια αυξάνονται οι εκδηλώσεις που ονομάζονται «Παρχάρια». ...

Πέμπτη 29 Μαΐου 2014

Μια Κρωμέτικη οικογένεια στα 1908. (Αρχείο Γ. Καζαντζή- http://tzokazan.blogspot.gr/2014/05/21-28-2014.html)

“Κρωμέτες σκυλ υιός είμαι, ματώνω κι’ ματούμε” που, σε ελεύθερη ερμηνεία σημαίνει “ είμαι δυνατός, γενναίος, πεισματάρης, άτρωτος, γιος, απόγονος, κατοίκου της ΚΡΩΜ, χτυπώ, σκοτώνω, ή, αν θέλετε, νικώ και δεν νικιέμαι”.
 Αν ψηλαφίσουμε τον αγώνα  ανταρτών του Πόντου θα διαπιστώσουμε το ιδιαίτερο αυτό χάρισμα της περιοχής Κρωμ.
Ένας από τους αγωνιστές της Κρωμ ήταν και ο εικονιζόμενος στη φώτο μας Γιώργος Κτενίδης, 1oς ξάδερφος του Φίλωνα Κτενίδη, γνωστότατου λόγιου και συγγραφέα πολλών Ποντιακών βιβλίων και ιδρυτή της μονής  “Παναγία Σουμελά” στη Βέροια.

Τετάρτη 21 Μαΐου 2014

Η περίθαλψη των Σανταίων ανταρτών στο Λυκάστ της Κρώμνης το χειμώνα του 1923-24 (σελ. 115-118)

Ο δάσκαλος από το Λυκάστ της Κρώμνης Σπύρος Παπαδόπουλος (+Ανατολικό Πτολεμαΐδας 1939) και η γυναίκα του Ελένη (+1942).
(είναι ο παππούς και η γιαγιά μου, που πρωτοστάτησαν στην περίθαλψη των Σανταίων ανταρτών)

Από το ημερολόγιο των Σανταίων ανταρτών

(Για το πλήρες κείμενο στον παρακάτω σύνδεσμο)
.............
Δεκέμβριος 1923
1._ Επειδή όλο το καλοκαίρι είχαμε το ζήτημα της φυγής δεν εφροντίσαμε να προμηθευτούμε αρκετά τρόφημα διά τον χειμώνα και τα ολίγα που είχαμε κοντεύουν να τελειώσουν εις δε τους Τούρκους δεν υπήρχε πιά εμπιστοσύνη και απεφασίσαμε να πάμε κατά την Κρώμνην και Ιμεράν όπου ακόμη εστέκοντο οι Έλληνες διά να περάσωμεν ένα δύο μήνας και να γυρίσωμε. Θα μείναμε και το καλοκαίρι το ερχόμενον και κατά Αύγουστον ή 7/βριον σχεδιάζαμε να φύγωμε διά Ρωσσίαν από ξηράς το οποίον θα μας ήτο πολύ εύκολον διότι σχεδόν μέχρι των συνόρων ο Ευκλείδης εγνώριζε τους δρόμους επίσης εγνώριζε και τα περίχωρα του Βατούμ κοντά στα σύνορα όπου υπήρχαν και χωριά πατριωτών μας Σανταίων.
Εφύγαμε από το λημέρη και φθάσαμε εις Τσακαλάντων.

Τρίτη 13 Μαΐου 2014

Κυριακή 11 Μαΐου 2014

Ποντιακός χορός στη σύγχρονη Τουρκία


Το σταδ (χιονοστιβάδα). Κρώμνη 22/1/1911

Μικρά ερανίσματα από τα αρχεία της ΕΠΜ

Ένα παραλίγο δολοφονικό σταδ' στην Κρώμνη το 1911.

Με δεξί κλικ ανοίξτε σε νέα καρτέλα.

Πέμπτη 8 Μαΐου 2014

Αλ. Ακριτίδης. Ο εθνομάρτυρας και επιτυχημένος επιχειρηματίας

Μικρά ερανίσματα από τα αρχεία της ΕΠΜ.

Ο γνωστός εθνομάρτυρας Αλέξανδρος Ακριτίδης από το Λυκάστ της Κρώμνης ήταν εκτός των άλλων σπουδαίος και προβεβλημένος επιχειρηματίας.

(Ανοίξτε με δεξί κλικ σε νέα καρτέλα)

Τετάρτη 7 Μαΐου 2014

Η Παναγία του Καλούλ στη Γλούβαινα

Μικρά ερανίσματα από τα αρχεία της ΕΠΜ
Δημοσίευμα στο Φάρο της Ανατολής 1910 για την Παναγία του Καλούλ στη Γλούβαινα της Κρώμνης.

(Ανοίξτε με δεξί κλικ σε νέα καρτέλα για μεγέθυνση της εικόνας)

Δευτέρα 5 Μαΐου 2014

Μικρά ερανίσματα από τα αρχεία της ΕΠΜ. Η μαστίχα στην υπηρεσία της παιδείας στην Κρώμνη

https://drive.google.com/file/d/0B7cfGnyo1Y4ST0tUc2IxbU1SeVk/edit?usp=sharing
Επιλέξτε τον πιο πάνω σύνδεσμο

Εγέντον χαλαρδία… Μικρά ερανίσματα από τα αρχεία της ΕΠΜ. (Με δεξί κλικ ανοίγουμε σε νέα καρτέλα)


Εγέντον χαλαρδία…

Μικρά ερανίσματα από τα αρχεία της ΕΠΜ.
Ποντιακή εφημερίδα της εποχής αναφέρεται (με ποιητική μορφή)σε κάποια έντονη κακοκαιρία που έπληξε την Κρώμνη στις 11/7/1872. Στιχοπλόκος ο Γεώργιος Αηδονίδης  (είς την εγχώριον γλώσσαν).



Τετάρτη 30 Απριλίου 2014

Αυτοκρατορικό σύμβολο της Κρώμνης


Παρασκευή 25 Απριλίου 2014

Το λιμάνι της Τραπεζούντας (1885)


Κυριακή 20 Απριλίου 2014

Μια φωτογραφία της Σουμελά από διαφορετική γωνία



Δημοσίευση b<div id="fb-root"></div> <script>(function(d, s, id) { var js, fjs = d.getElementsByTagName(s)[0]; if (d.getElementById(id)) return; js = d.createElement(s); js.id = id; js.src = "//connect.facebook.net/el_GR/all.js#xfbml=1"; fjs.parentNode.insertBefore(js, fjs); }(document, 'script', 'facebook-jssdk'));</script>
<div class="fb-post" data-href="https://www.facebook.com/photo.php?fbid=672114626160682&amp;set=a.668162606555884.1073741828.667928166579328&amp;type=1" data-width="466"><div class="fb-xfbml-parse-ignore"><a href="https://www.facebook.com/photo.php?fbid=672114626160682&amp;set=a.668162606555884.1073741828.667928166579328&amp;type=1">Δημοσίευση</a> by <a href="https://www.facebook.com/pages/Pontlar/667928166579328">Pontlar</a>.</div></div>
y Pontlar.

Κρώμνη- πρόχειρο σκαρίφημα. (Αροθυμία σ' Θα τρώει με)


Το τραγούδι των φρούτων - Αργυρούπολη Πόντου - Polatidis

Οι αριθμοί - Σταυρίν Πόντου - Polatidis

Τρίτη 7 Ιανουαρίου 2014

Η Παναγία Σουμελά από άλλη γωνία λήψης



Σάββατο 4 Ιανουαρίου 2014

Προς Κρώμνη

KROM (KROMNI) ANTIK SEHRI 26 KM
Μακάρι κάποτε να μπορέσουμε να διανύσουμε αυτά τα λίγα χιλιόμετρα για να προσεγγίσουμε στις ρίζες μας.