Εικόνα 1:Από το αρχείο της ΕΠΜ
Ο Γερβάσιος (κατά κόσμον
Ευριπίδης Σουμελίδης του Χαράλαμπου) γεννήθηκε το 1882 στη Βαρενού της
Κρώμνης, στον ανατολικό Πόντο, που ανήκε
στη Μητρόπολη Χαλδίας. Σπούδασε στην Αργυρούπολη, την Καισάρεια και το
1906 αποφοίτησε από τη Θεολογική Σχολή της Χάλκης. Το 1911-12 ανέλαβε τη
διεύθυνση της Ιερατικής σχολής Πρασάρεως.(1) Εργάσθηκε
ως δάσκαλος και ιερέας στην Κωνσταντινούπολη, Καισάρεια, Θράκη και το 1912
εξορίσθηκε για τη θρησκευτική και εθνική του δράση στη Σόφια.
Με τη λήξη των Βαλκανικών πολέμων
χειροτονήθηκε επίσκοπος Σεβαστείας. Το 1919 τοποθετήθηκε στη μητρόπολη Κολωνίας
και Νικοπόλεως με έδρα τη Νικόπολη. Εκεί ανέπτυξε έντονη δράση για την
ανακούφιση των διωκόμενων χριστιανών της επαρχίας του.(2)
Την ίδια όμως εποχή αυξήθηκε η επιρροή του κινήματος του Κεμάλ και το
1921 ο πληθυσμός της περιοχής εκτοπίστηκε (3)
στο εσωτερικό της Μ. Ασίας ενώ ο Γερβάσιος έζησε περιορισμένος στη μονή
Ζιντζίντερε μέχρι την Ανταλλαγή.
