Δράμας Παύλος, δυο χρόνια από την εκδημία του

 

Πέρασαν κιόλας δύο χρόνια από την κοίμηση του φλογερού πόντιου πατριώτη Παύλου, μητροπολίτη Δράμας. Το έργο του πολυσχιδές, εκκλησιαστικό, πατριωτικό, πολιτιστικό. Άφησε κάποιες εκκρεμότητες ο αιφνίδιος θάνατός του, όπως η κυκλοφορία δίσκου με τίτλο Κρωμέτκα Τραγωδίας, "έκδοση αφιερωμένη στην εύανδρη Κρώμνη" όπως γράφει ο ίδιος στο εισαγωγικό σημείωμα που υπέγραψε στην Τραπεζούντα. Άραγε θα κυκλοφορήσει κάποτε;

Ο καθηγητής Κων. Φωτιάδης μιλάει για την Κρώμνη

Ο καθηγητής Κωνσταντίνος Φωτιάδης μιλάει για την Κρώμνη στο κανάλι του Laş Meron

1/2/1924 - 1/2/2024. Εκατό (100) χρόνια από την ΕΞΟΔΟ των ΚΡΩΜΝΑΙΩΝ από την πατρώα γη.

 

Η πορεία των εκτοπισμένων από Κρώμνη προς Τραπεζούντα

Στο παρακάτω κείμενο ο κρωμναίος δάσκαλος Γεώργιος Φιρτινίδης περιγράφει τις τραγικές στιγμές του ξεριζωμού στο βιβλίο του "ΚΡΩΜΝΗ".

Η Έξοδος των Κρωμναίων

(Νοσταλγικές Αναμνήσεις του Γ. Φιρτινίδη, 1η Φεβρουαρίου 1966).

Κρώμνη μου, αγαπημένη μου Πατρίδα. Συχνά σε αναπολώ, πολλές φορές σε θυμούμαι. Μα ξεχωριστά η σημερινή ημέρα, η 1η Φεβρουαρίου, φέρνει στη θύμησή μου μιαν άλλη σκληρή και δραματική πρώτη του Φεβρουαρίου του 1924. Ήταν η ημέρα, που δημιουργήματα αιώνων και όνειρα χιλιετηρίδων μέσα σε μια ώρα γίνονται θλιβερά ερείπια και χαλάσματα ελεεινά.

Βρισκόμασταν στην καρδιά του χειμώνα. Κάτασπρα ήταν όλα γύρω. Τα βουνά σου, οι λόγκοι, οι χαράδρες, οι κάμποι. Μονάχα οι απότομες πλευρές των πελωρίων βράχων σου δεν καταδέχονταν να στολίζονται με το χειμωνιάτικο πέπλο. Κι από πάνω ένας καταγάλανος ουρανός με απαλά γαλάζιο χρώμα και μ' έναν ολόλαμπρο ήλιο συμπλήρωναν την ουράνια ζωγραφιά, που παρουσίαζε εκείνην την ημέρα. Σαν να 'θελες να προπέμψεις τα παιδιά σου με όλη σου την μεγαλοπρέπεια, με όλες τις ομορφιές σου. Κι εκείνα απομεινάρια από την δίνη της λαίλαπας του πολέμου, έρμαια σκληρών αποφάσεων, άβουλα, πήραν τον δρόμο της Μοίρας. Με σφιγμένη καρδιά πνίγοντας τον λυγμό τους, σ' αποχαιρετούσαν. Ήταν ένα πικρό μοιρολόγι.
……………………………………………………………………………………………………………

Την πρώτη βραδιά, που άφησαν τις εστίες των οι Κρωμναίοι, διανυκτέρευσαν στις Πέντε Εκκλησίες. Η περιποίησή τους από τους Τούρκους ήταν μεγάλη και αξίζει και τώρα ύστερα από τόσα χρόνια να σημειωθεί εδώ. Δεν πρέπει η φιλοξενία εκείνη να καταποντισθεί ολότελα στα βάθη της λήθης.
……………………………………………………………………………………………………………

Στις 2 Φεβρουαρίου, οι εγκαταλείψαντες την Πατρίδα τους Κρωμναίοι, φθάσανε στην Άρδασα, όπου παρέμειναν δύο μέρες.

Στις 4 αναχώρησαν από κει με έναν θαυμάσιο καιρό. Διανυκτέρευσαν στο χωριό Ζύγανα και την επομένη έφθασαν στο Χαψίκιοϊ. Στους δύο πρώτους σταθμούς, Πέντε Εκκλησίες και Άρδασα, το ξεριζωμένο από την Πατρίδα καραβάνι αντίκριζε βλέμμα οίκτου και συμπαθείας, από κει και πέρα όμως μόνον αδιαφορία και κακεντρέχεια έβλεπαν. Ρωμιούς δεν αντάμωναν πουθενά, γιατί τα γύρω χωριά είχαν κατεβεί στο αναμεταξύ στην Τραπεζούντα.

Στις 6, αφού πέρασαν το Τζεβιζλίκ, έφθασαν στου Ματαρατσή, τον τελευταίο τους σταθμό προς την Τραπεζούντα και την άλλη μέρα, 7 Φεβρουαρίου, αντικρίσανε τη θάλασσα, που θα τους οδηγούσε, σαν τους Μύριους, στην Ελλάδα.

Σε μια ώρα βρίσκονταν μέσα στην Τραπεζούντα, απ' όπου ήξεραν, όπως και όλα τα κοπάδια της Ρωμιοσύνης, που συγκεντρώθηκαν εκεί, ότι δεν θα ξαναγύριζαν πίσω, αλλά θα ανέμεναν την άφιξη πλοίων για να φύγουν, για την καινούργια Πατρίδα, τη Μεγάλη Μάνα, την Ελλάδα.

Γεώργιος Φιρτινίδης

      Για τον γράφοντα τα γεγονότα της εξόδου έχουν και μια πιο προσωπική σημασία: Ανάμεσα στο πλήθος των εκπατριζόμενων ήταν και η γιαγιά μου Ελένη Παπαδοπούλου, σύζυγος του Σπύρου που ήταν δάσκαλος στο Λυκάστ της Κρώμνης, και η οποία ήταν έγκυος στον μήνα της. Λίγες μέρες μετά γέννησε πάνω στο καράβι της προσφυγιάς την μητέρα μου Γαλήνη. Επομένως συμπληρώνονται εκατό χρόνια και από τη γέννηση της μητέρας μου (+ 5/1/2008). Το γεγονός αυτό αποτέλεσε ιδιαίτερη ανάρτηση παλιότερα στο:https://kromni.blogspot.com/2016/01/92-121924.html#more                                                    

Το βιβλίο του Γ.Φιρτινίδη

Το σπίτι του δάσκαλου Σπύρου Παπαδόπουλου στο Λυκάστ (πρόσφατη φωτο)

Η ενορία του Αληθινού στην Κρώμνη όπως είναι σήμερα.

Γεώργιος Φιρτινίδης δάσκαλος στην Κρώμνη και συγγραφέας του βιβλίου ΚΡΩΜΝΗ

Κρωμέτκος γάμος (αναδημοσίευση από το pontosnews.gr)

Η ενορία Αλχαζάντων της Κρώμνης

Επιλέξτε τον παρακάτω σύνδεσμο για να διαβάσετε τη δημοσίευση του pontosnews.gr για τον Κρωμέτκο γάμο

https://www.pontosnews.gr/748238/pontos/paradosi/krometkos-gamos-o-gamos-ton-kloston-ton-kryptochristianon-toy-pontoy/?fbclid=IwAR1MJpWDq5G3pJjv4BIpoW-fZh3bFomG5ndNPhkzdE5Y0RWSSdtgMH2oIRU

 

«Αν ήταν όμορφη “εφώταζεν” αν όχι ναϊλί την μάναν ατ΄ “ελίβωνεν”

Ψηφιακός άτλας για το αποτύπωμα των προσφύγων

 

Βρείτε τα ονόματα των προσφύγων προγόνων σας, τους τόπους καταγωγής στη Μικρά Ασία και τους τόπους εγκατάστασης στην Ελλάδα επιλέγοντας τον παρακάτω σύνδεσμο:

https://anatolia-imprints.gr/ 

Λεπτομέρειες στο δημοσίευμα της Καθημερινής:

 https://www.kathimerini.gr/society/562555333/psifiakos-atlas-gia-to-apotypoma-ton-prosfygon/

Το εγχείρημα Anatolia Imprints καταγράφει σε μια ανοιχτή βάση δεδομένων το οικονομικό και πολιτικό αποτύπωμα των Μικρασιατών

Παύλος Αποστολίδης! Ο μητροπολίτης Δράμας με ρίζα καταγωγής από την Κρώμνη. (βίντεο από το κανάλι του Σ. Καλεντερίδη)

Το Λυκάστ της Κρώμνης σήμερα (φωτογραφίες του Ismaylov Tebessum)

 Σύγχρονες φωτογραφίες με λεπτομέρειες από τα τοπία και τις εκκλησίες του Λυκάστ. Οι φωτογραφίες προέρχονται από δημοσίευση στο facebook του φίλου της σελίδας μας Ismayılov Tebessüm. Στον γράφοντα προξενούν ιδιαίτερη συγκίνηση οι λεπτομέρειες των δύο ναών του χωριού, γιατί εκεί κάποτε λειτουργούσε ως ιερέας ο προπάππος μου εκ μητρός π. Αδάμ Ακριτίδης.

Ερειπωμένα σπίτια του Λυκάστ. Απέναντι στο βάθος το χωριό Παρτίν

Κάτω χαμηλά "τη Κρωμί το ποτάμ". Απέναντι ο ανήφορος για το Παρτίν

Το ίδιο με την προηγούμενη

Εδώ υπήρχε κάποτε η Βαρενού

Η Βαρενού

Ο πρόσφατα χαραγμένος ανηφορικός χωματόδρομος που οδηγεί στο Λυκάστ

Η εκκλησία του Αγίου Χριστοφόρου στο Λυκάστ

Το ίδιο

Το ίδιο

Το ιερό βήμα του Αγίου Χριστοφόρου

Το ίδιο

Η εκκλησία του Αγίου Θεοδώρου

Το ίδιο

Το ίδιο

               Ακολουθούν λεπτομέρειες από το εσωτερικό του Αγίου Χριστοφόρου