Μια αξιέπαινη προσπάθεια για ποιητική απόδοση της ιστορίας της Κρώμνης.
Μεταγραφή από το Pontosforum
 |
| Το αρχοντικό με την κρυφή εκκλησία στο υπόγειο. |
Τα μέρια μουν ηρωϊκά και ονοματισμένα
σην ιστορίαν του Πόντου όλα είναι γραμμένα'
εκείνος που δεβάζ'ατα, ραΐεται η καρδία τ'
πως είδαν οι Ρωμαίοι εμουν ατόσον τυραννίαν.
Διεσπαρμέν' οι Έλληνες σον Πόντον π'εκρεμίαν,
ση Κρώμνης εμουν τα βουνά πολλοί έσαν π'επήγαν.
Χαλδαίοι που εζήσανε τσοπάνοι σα παρχάρια
τους εφιλοξενήσανε και ζήνανε εντάμα.
Εκεί έσαν και καλογέρ', π'έχτισαν μοναστήρια,
οι Χαλδαίοι που επίστεψαν πολλοί που εβαφτίγαν.
Εζήνανε ειρηνικά κι ήσαν αγαπημένοι
Ώσπου έρθαν χρόνοι δίσεκτοι και μήνες οργισμένοι.
Ως να εσκώθεν σο ποδάρ'άπιστος η Περσία,
εκήρυξεν τον πόλεμον να καίει την Ρωμανίαν.
Οι Πέρσες και οι Άραβες κι οπίς'η Τουρκία
όλους πως θα αντίκρυζε η δόλια η Ρωμανία!
Επέραν τα κοντάρ'ατουν και οι Χαλδαίοι εντάμαν
εξέβανε σον πόλεμον όλα τα παλληκάρια,
η ταν ή επι τας είπανε κ'εκρέμασαν σπαθία
κι επέρανε με την σειράν τη Κρώμνης τα ρασία.
Άλλ' έβγαιναν σον Κατσκαμάτ', άλλ' εξέβαν σον Ταύρον,
άλλ' σο Καρακαπάν και άλλ' σον Άεν Παύλον.
Εχθρού ποδάρ' να μη δεβαίν' εκεί σ'άγια τα μέρια
να μη χαλάν'το μοναστήρ' του Αε Ζαχαρέα.
Όσον κι αν έσαν ήρωες κ'είχαν γερά σπαθία,
αμέτρητοι έσαν οι εχθροί, τ'άγρια θηρία
π'εζήνανε ειρηνικά ση Κρώμνης τα παρχάρια
πόσοι μανάδες έκλαψαν π'έχασαν παλληκάρια.
Ώπου και αν εξύουτον το ηρωϊκόν το αίμα
εκεί σον τόπον έβγαιναν λουλούδια μυρωμένα.
Για τ'ατό τα ρασία 'μουν έχ'νε την ευωδία,
Ήρωες επολέμαναν με ελληνικά σπαθία.
Ύστερ'τα γυναικόπαιδα κι οι γέροντες εντάμαν
επέρανε το μονοπάτ', εφέκαν τα παρχάρια,
επήγαν και εξέβανε σον Αε Ζαχαρέαν
εντόκαν τ'οπίς τον γκρεμόν ντο ρουζ' σην Κρωμ' μερέαν.
Άλλοι σα σπέλτα εκρύφτανε, άλλοι απές σ'ορμία,
αλοίμονο σοι μανάδες ντο είχαν και παιδία.
Να είχαν γλώσσαν κι ελάλνανε εκείνα τα λιοντάρια,
πόσες μανάδες έκρυψαν με τα παιδία εντάμαν.
Κι ατουνούς εκυρίεψεν η βάρβαρος Τουρκία,
ανάγκασεν τοι χριστιανούς ν'αλλάζ'νε την θρησκείαν.
Επέραν δυ'ονόματα, είχαν δύο θρησκείας,
έσκαψαν και υπόγεια, έχτισαν εκκλησίας.
Εξέβαν μυστικοί δεσκάλ', είχαν κρυφά σχολεία,
να μαθίζ'νε τα παιδία 'τουν, να μη χαν' τη θρησκεία.
Η Κρώμ' εμουν ανώμαλον, λαγκάδια και παΐρια,
σα σκολεία επέγ'νανε με ποίον αγωνίαν!
Το "φεγγαράκι μου λαμπρό", έλεγαν τα παιδία,
να φέγγει, για να πορπατούν, μη πάγ'νε σην σκοτίαν.
Πάρα πολλά υπόφεραν ως ν'έρθεν η άγια μέρα,
που οι κρυφοχριστιανοί σα φανερά εξέβαν.
Για σφαγούν, για κρεμάουνταν, απόφασιν επέραν,
ατοίν που έσαν τολμηροί, σα φανερά εξέβαν.
Οι δειλοί που κι ετόλμησαν, ξανα κρυφοί επέμναν.
Έρθεν το Χάτι Χουμαγιούν, έγκεν ελευθερίαν
και οι κρυφοχριστιανοί εύραν ευκαιρίαν.
Σην Τραπεζούνταν επήγαν ρητά σο προξενείον,
απεσταλμένον έστειλαν και σο Πατριαρχείον.
Εμάζεψαν υπογραφάς ας σ' όλια τα προξενεία
και έφερεν αντίρρησην η αγγλική πρεσβεία,
και τον σουλτάνον έγραψαν, ατοίν ψέματ' ευτάγ'νε
λέγ'νε πως είναι χριστιανοί σον στρατόν να μην πάγ'νε.
Ρητά επέραν βεβαίωσην και ας σα μοναστήρια
ντο έσαν πριν χριστιανοί και ολ'ντο εβαπτίαν.
Τα καμπάνας εχτύπεσαν για την δοξολογίαν
κι'εφανερώθαν οι δεσκάλ' και τα κρυφά σχολεία.
Εκεί ση Κρώμνης τον γκρεμόν και τα κρυφά σχολεία
εξέβαν καλοί μαθητές και άξια παιδία.
Κρωμέτ' σαν είναι τολμηροί και κανάν 'κι φοούνταν,
ατοίν φωστήρες έσανε απές'σην Τραπεζούνταν.
Βουλευτήν εξέγκαν οι Κρωμέτ' τον Ματθαίον Κωφίδην
γυμνασιάρχην έβαλαν ατοίν τον Ιωάννην Παρχαρίδην.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου