Ο Άγιος Χριστόφορος στο Λυκάστ της Κρώμνης γιορτάζει αύριο;

Με την ευκαιρία της γιορτής του Αγίου Χριστοφόρου  στις 9 Μαΐου, αφιερώνουμε την ανάρτηση αυτή στην εκκλησία του Αγίου στο μικρό και απόκρημνο χωριό της Κρώμνης, στο Λυκάστ.

Το Λυκάστ από ψηλά. Τελευταίο κτίσμα στο βάθος ο Άγιος Χριστόφορος. (φωτο: Meliksah San)

 Το 2009 η καθηγήτρια της Αρχιτεκτονικής του ΑΠΘ κ. Παρύσατις Παπαδοπούλου-Συμεωνίδου, δισέγγονη του εθνομάρτυρα του Πόντου Αλέξανδρου Ακριτίδη, επισκέφθηκε το Λυκάστ, χωριό καταγωγής της οικογένειας Ακριτίδη. Τις εμπειρίες από το ταξίδι αυτό περιέγραψε μεταξύ άλλων στο βιβλίο της «Τραπεζούς 1921: ανέσπερο έτος»(Εκδόσεις Σταμούλη, Θεσσαλονίκη 2015).
 Από το βιβλίο αυτό ξεσηκώνουμε την περιγραφή και ένα σκαρίφημα της εκκλησίας του Αγίου Χριστοφόρου. Οι φωτογραφίες του Ramazan Nas, που συνοδεύουν το κείμενο, είναι από παλιότερες αναρτήσεις της σελίδας μας.

«…Η θύρα της στο νότιο τμήμα της με κατέπληξε. Καλαισθησία, αρμονία, γνώση, τεχνική, όλοι μαζί οι παράγοντες που
χαρακτηρίζουν τις παλιές κατασκευές. Η θύρα ανοίγει προς τα έξω, προς το πλατώ, προς τα σπίτια του χωριού νοτίως του ναού. Ήταν ανοικτή, κάτι το αναμενόμενο.

Η εκκλησία είναι μονόκλιτη βασιλική με θολωτή οροφή. Η οροφή βαστάζεται από καμπύλα τόξα, τα οποία καταλήγουν σε υποστηλώματα. Το επαναλαμβανόμενο αυτό σύστημα χαρίζει ιδιαίτερο κάλλος στα πλαίσια μιας αίσθησης αυστηρότητας και σεβασμού που διέπει την αισθητική του ναού. Ο χώρος του ιερού είναι χαμηλότερος σε ύψος.

 Δεν είναι γνωστό ως πότε θα ανθέξει η οροφή της εκκλησίας που προστατεύει τις ελάχιστες τοιχογραφίες/νωπογραφίες που απέμειναν στην αχλύ της εγκατάλειψης, ως μάρτυρες αυτής της ειδικής τέχνης που συναντά ο επισκέπτης σε όλους τους ναούς του Πόντου, μοναδικό δείγμα της τέχνης που ήκμασε και διαχύθηκε παντού από τους βυζαντινούς χρόνους. 

Τα μικρά στενόμακρα παράθυρα στο ψηλό τμήμα των τοίχων με το επικλινές στηθαίο στο εσωτερικό επιτρέπουν το φως, κυρίως του νότου, να διεισδύσει μέχρι το δάπεδο, δημιουργώντας μια μυσταγωγία που καθιστά τον χώρο φιλικό και θέτει τον επισκέπτη σε περίσκεψη.

Μετά την εγκατάλειψη του χωριού, η εκκλησία χρησιμοποιήθηκε ως στάβλος. Δεν υπάρχει δάπεδο. Ένα χωμάτινο άνισα ξυμμένο, σε πολλά δε σημεία σκαμμένο δάπεδο και καλυμμένο με κοπριά (απόδειξη ότι την εκκλησία χρησιμοποιούν περιπτωσιακά και σήμερα ζώα), υποδέχεται τον επισκέπτη».

                                                           

κάτοψη του ναού

Στον χάρτη που ακολουθεί μπορείτε να δείτε το Λυκάστ. Αν μεγαλώσετε τον χάρτη μπορείτε να δείτε την ευρύτερη περιοχή της Κρώμνης με όσα μνημεία μπορέσαμε να ταυτοποιήσουμε και να υποδείξουμε στη Google maps.

Στον ίδιο ναό αφιερώσαμε παλιότερα ένα μικρό βίντεο